Eάν είχατε κάποια ρομαντική σχέση το τελευταίο διάστημα, ίσως να βρεθήκατε στην άβολη θέση που, ενώ μιλούσατε για κάτι μικρής ή μεγάλης σημασίας στον/στη σύντροφό σας, ήταν αφοσιωμένος/η στο κινητό τηλέφωνό του/της. Σε περίπτωση που η εμπειρία αυτή σας είναι γνώριμη, τότε έχετε βιώσει το περίφημο «phubbing», μια λέξη που παράγεται από το «phone» (τηλέφωνο) και το «snubbing» (σνομπάρω).
Το φαινόμενο γίνεται όλο και συχνότερο, ειδικά στις νέες γενιές. Μια πρόσφατη έρευνα συνδέει τη συγκεκριμένη συνήθεια με προβλήματα όπως η δυσαρέσκεια στον γάμο, ενώ έρευνα του 2022 έδειξε ότι μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα απόρριψης και απώλειας εμπιστοσύνης εντός της σχέσης. Η ίδια έρευνα έδειξε επιπλέον ότι οι άνθρωποι που «φαμπάρουν» είναι πιο πιθανό να δεχθούν στο μέλλον την ίδια συμπεριφορά, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που καταλήγει στη διάλυση της επικοινωνίας.
«Το phubbing καλύπτει ένα φάσμα συμπεριφορών: από το να κοιτάς το κινητό σου ενώ βρίσκεσαι στη μέση μιας συζήτησης, έως το να του ρίχνεις μια ματιά όταν η συζήτηση σταματάει για λίγο, έως και το να το έχεις απλώς διαρκώς κοντά σου», δήλωσε ο Αντονι Τσέιμπερς, οικογενειακός ψυχολόγος, ενώ πρόσθεσε πως συναντά τέτοια περιστατικά σχεδόν σε καθημερινή βάση.
Βάλτε κανόνες
Στον βαθμό του δυνατού τα ζευγάρια πρέπει να ορίσουν το πρόβλημα και να θέσουν με ξεκάθαρο τρόπο τι προτίθενται να κάνουν ώστε να το ξεπεράσουν, λέει ο δρ Τσέιμπερς.
Ομως η Κάθριν Χάρτλαϊν, καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή Kirk Kerkorian του Πανεπιστημίου της Νεβάδας στο Λας Βέγκας –της οποίας η έρευνα έχει επικεντρωθεί στην επίδραση της τεχνολογίας στα ζευγάρια και στις οικογένειες–, δήλωσε ότι συχνά εκπλήσσεται από το πόσο λίγα ζευγάρια –ακόμη και εκείνα που μπορεί να έχουν γνωριστεί μέσω Διαδικτύου– έχουν σαφείς κανόνες γύρω από αυτά τα ζητήματα.
Μερικές αρχικές ερωτήσεις που ενθαρρύνει τα ζευγάρια να εξετάσουν είναι οι ακόλουθες: Ποιοι είναι οι κανόνες σχετικά με το πότε μιλάμε σε άλλους; Πότε είναι παρόν το τηλέφωνο; Πότε το βάζουμε στην άκρη;
«Ξέρω ότι αυτό δεν ακούγεται σέξι και ότι οι άνθρωποι δεν θέλουν να το κάνουν αυτό στις σχέσεις τους, αλλά πραγματικά είναι η υπ’ αριθμόν 1 στρατηγική», δήλωσε η δρ Χάρτλαϊν.
Οι σύντροφοι θα πρέπει να θέτουν τα όρια από κοινού: Οχι τηλέφωνα στην κρεβατοκάμαρα; Οχι τηλέφωνα την ώρα του γεύματος; Μπορεί να βοηθήσει η καθιέρωση κάποιας μικρής «τιμωρίας» για την παραβίαση των κανόνων, προτείνει ο δρ Τσέιμπερς: Ισως ο σύντροφος που βγάζει το τηλέφωνο στο δείπνο πρέπει να πληρώσει το γεύμα ή να πλύνει τα πιάτα μετά.
Ο ίδιος έχει καταφέρει να βοηθήσει πολλά ζευγάρια να καθιερώσουν «ζώνες χωρίς τηλέφωνα», είτε πρόκειται για ένα συγκεκριμένο δωμάτιο στο σπίτι όπου τα τηλέφωνα είναι απαγορευμένα είτε για ένα χρονικό διάστημα που οι συσκευές πρέπει να απομακρυνθούν.
Η χρυσή συμβουλή του, ωστόσο, είναι: Μόλις αρχίσετε να βλέπετε ότι αισθάνεστε πληγωμένοι ή στενοχωρημένοι ή ακόμη και θυμωμένοι, πρέπει να το επικοινωνήσετε άμεσα. «Πραγματικά δεν μπορώ να περιγράψω πόσο σημαντικό είναι να αφήνετε τον σύντροφό σας να γνωρίζει πώς αισθάνεστε», λέει. «Οταν υπάρχει κατανόηση και ειλικρίνεια, θα δείτε πραγματικά την ευχαρίστηση που σας δίνει το να απογειώνεται η σχέση».